Мұхтар Әуезов атындағы Қарағанды қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінің Майқұдық елдімекеніндегі №1 жасөспірімдерге қызмет көрсету филиалында Мартбек Мамыраевтың туғанына 115 жыл толуына орай «Батырды еске алу» атты ерлік сабағы өткізілді.
Іс-шараға Жақып Ақбаев, Юрий Павлов және Жұмабек Тәшенев атындағы мектептердің оқушылары қатысты. Филиал меңгерушісі Гүлмаржан Болатқызы Қосжан оқушыларға Мартбек Мамыраевтың өмірі мен ерлігі туралы айтып берді. Құрметті қонақ – Клара Мартбекқызы әкесі туралы естеліктерімен бөлісті.
– Мартбек Мамыраев-32-ші гвардиялық атқыштар полкінің пулемет есебінің командирі, гвардия сержанты. 12-ші гвардиялық атқыштар дивизиясының, Орталық майданның 61-ші армиясының құрамында соғысқан. 1908 жылы 2 наурызда № 20 ауылда, кейінірек «1 мамыр» совхозында, қазіргі Қарағанды облысы Қарқаралы ауданы, Мартабек Мамраев атындағы совхозда шаруа отбасында дүниеге келген. Ауыл мектебін бітірген. Еңбек жолын 1924 жылы совхозда бастаған.
1931 жылы комсомолдың шақыруымен жас Мартбек Мамыраев үлкен Қарағандының құрылысына келіп, онымен өз тағдырын мәңгілікке байланыстырды. Ол шахтада қоқыс жинаушы болып жұмыс істеді, содан кейін курсты аяқтағаннан кейін электромонтер және учаске механигі болды.
Ұлы Отан соғысының алғашқы күндерінен бастап майданға ұмтылды, бірақ қару-жарақ ретінде ол тылда қалды. Тек 1942 жылдың көктемінде ерікті түрде әскерге кетті. Сол жылдың қараша айынан бастап басқыншылармен шайқастарға қатысты. Сталинград маңындағы шайқастарда шомылдыру рәсімінен өтті, ауыр жарақат алды. Ауруханадан кейін майданға оралды. 1943 жылдың күзіне қарай гвардия сержанты Мамраев 12-ші гвардиялық атқыштар дивизиясының 32-ші гвардиялық атқыштар полкінде пулемет есебінің командирі ретінде шайқасты. Днепр өзенін мәжбүрлеу кезіндегі шайқастарда ерекше көзге түсті.
1943 жылдың 29 қыркүйегіне қараған түні сержант Мамыраев гвардиясының пулеметтен оқ жаудыруы Гомель облысының Глушец ауылындағы автоматика ротасы мен жаяу барлау взводының өзеннің оң жағалауына өтуін қамтыды. Алғашқылардың бірі болып өтіп, пулеметшілер тиімді позицияға ие болып, жаудың 3 қарсы шабуылына тойтарыс берді. Өз әрекеттерімен олар қалған бөлімшелерге өзенді мәжбүрлеуге мүмкіндік берді.
Гвардия алаңындағы шайқаста сержант Мамыраев өзінің пулеметімен батальон позицияларының сол қапталында болды, онда жау әсіресе қатты шабуылдады. Бұл шайқастарда ол 50-ден астам Гитлерді жеке өзі жойып, 2 атыс нүктесін басып тастады. 1 қазанда ол ауыр жарақат алды, бірақ қарсы шабуылға тойтарыс бергенге дейін поле алаңынан шықпады.
КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының 1944 жылғы 15 қаңтардағы Жарлығымен Днепр өзенін мәжбүрлеу жөніндегі қолбасшылықтың тапсырмаларын үлгілі орындағаны және сонымен бірге гвардияның проявігі мен батырлығы үшін сержант Мамыраев Мартбекке Ленин ордені мен «Алтын Жұлдыз»медалін тапсыра отырып, Кеңес Одағының Батыры атағы берілді.
Соғыстан кейін Мамыраев Қарағандыға оралды: партиялық және кеңестік органдарда жұмыс істеді, ал өмірінің соңғы жылдарын Қазақ КСР Ғылым Академиясының Химия-металлургия институтында ғылымға арнады.
Батырдың отанында 1992 жылы оған ескерткіш орнатылды. Ол туған ауыл оның есімімен аталады. 1991 жылы Мамыраев есімі Қарағанды ДОСААФ техникалық мектебіне берілді. Химия-металлургия институтының ғимаратында Мартбек Мамыраевтің бюсті орнатылған. 2008 жылы батырдың туғанына 100 жыл толуына орай Қарағандыда Мартбек Мамраев атындағы Аллея салынды.
Клара Мартбекқызының сөзінен кейін оқушылар. Жақып Ақбаев атындағы оқушылар «Кестелі орамал » қойылымын көрсетті. Юрий Павлов атындағы оқушылар » Қазақстан-Жарқын әлем!» әнін орындады.
Мұндай кездесулер өскелең ұрпақты патриоттық тәрбиелеу, Отанымыздың тарихын зерттеу үшін өте маңызды.
Гүлмаржан Болатқызы Қосжан
Мұхтар Әуезов атындағы Қарағанды қалалық орталықтандырылған кітапханалар жүйесінің
№1 Жасөспірімдерге қызмет көрсету филиалы – кітапханасының меңгерушісі